Estello-aupenco
Leontopodium nivale
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Esteleto, Edelweiss.
Noms en français : Edelweiss, Pied-de-lion.
Descripcioun :L'estello-aupenco es uno planto couneigudo pèr la bèuta de si flour. Fai de mato emé de cambo simplo e coutounouso subretout dins l'enflourejado. I'agrado li tepiero roucaiouso.
Usanço :L'estelo-aupenco èi proun vertuouso majamen contro la cagagno (tisano) e pèr lucha contro l'inflamacioun en cas de brounchito e de tussi. S'atrovo dins de crèmo contro lou vièiounge qu'a de prouprieta antioussidanto.
Port : Erbo
Taio : 3 à 15 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Leontopodium
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Gnaphalieae
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 2 à 2,5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado :
Vo
Remarco : Meno aparado
Juliet à Avoust
Liò : Tepiero roucaiouso
- Mountagno mejano
- Auto mountagno
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Leontopodium nivale (Ten.) Huet ex Hand.-Mazz.
(= Leontopodium alpinum Cass., 1822 )
Genèbre
Juniperus communis subsp. communis
Cupressaceae
Àutri noum : Cade-pougnènt, Chai, Chai-pougnènt, Genièvre, Genebrié.
Nom en français : Genévrier commun.
Descripcioun :Èi dins li relarg di colo, au soulèu, que lou genèbre vèn bèn. Se destrìo dóu cade emé sis aguio d'uno souleto ligno blanco (estoumato) e sis fru blu e mai pichot.
Usanço :En mountagno s'adoubavo l'estrè de cade, tant requist ! Li grano èron acampado pièi messo à bouli dins un peiròu avans de passa au destré. Lou jus pièi èi cue pèr evapoura l'aigo. Se counservo emé de sucre e se manjo l'ivèr emé de crèmo. Tambèn emé li grano de genèbre se perfumon li carno (lèbre, tourdre...). Sèrvon peréu pèr adouba la liquour de genèbre, soun messo emé d'aigardènt un mes o dous. Un cop boulido, en decoucioun, soun bono pèr la circulacioun dóu sang.
Port : Aubret
Taio : 0,1 à 5 m
Fueio : aguio escaumo
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Juniperus
Famiho : Cupressaceae
Ordre : Pinales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 5 à 10 mm
Flourido : Printems
- Estiéu
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 2200 m
Aparado : Noun
Mars à juliet
Liò : Relarg à jóuinis aubret
- Tepiero seco
- Bos clar
Estànci : Coulinen à Aupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Juniperus communis subsp. communis L., 1753